Yaptıgım calısma ve egitimler ile ilgili bir tavsiye duymak ve izlemek isteyen kişilere, lütfen buradaki videoyu izleyin.
An English version can be seen by clicking here. 
English version
Zehra Gurol, July 2007
English version
YÜKLEMLER
Meta Model yüzeysel seviyedeki veya silinerek aktarılan bilgideki kullandığımız dil kalıplarına bakar.
Yüklemler kelimeleri kullanırken hangi temsil sistemini nasıl kullandığımızı gösterir.
Bir bilgiyi işlerken , duyusal bilgiyi içsel olarak kodlama veya sunma biçimimize temsil sistemi denir.
Ana temsil sistemleri Görsel (G) , İşitsel (İ) , Dokunsal (D) olanlardır , diğer iki ikincil de Kokusal (K) ,ve Tatsal (T) olanlardır. Ayrıca İçsesimiz veya içsel diyaloğumuz da var insanlar kendileri ile konuşuyorlat.
Bu içsel bilgi haznemiz ile iletişim kurduğumuzda fiiller , zarflar , sıfatlar gibi kullanacağımız işlenmiş kelimeler , bilgiyi işlerkenki temsil sistemimizi tanımlar.Bu işlenmiş kelimelere yüklemler diyoruz.
İletişimde bulunduğumuz insanların temsil sistemlerini anladığımızda daha iyi bir iletişim için onlarla uyum sağlayabiliriz.
Anlattığın şeyi görüyorum.
Ne söylediğini duyuyorum.
Söylediklerin bende bir takım hisler uyandırdı.
O bize bakıyor.
Çalan zil kadar açık.
Bunun için bazı duygularım var.
Buraya bak beni anladın mı ?
Kulağıma müzik gibi geliyor.
Sıkı sıkı tut.
Ne demek istediğini göster.
Aynı frekanstayız.
Boynunda ağrı var.
Anladım. Resmi gördüm.
Doğru sesler alıyorum.
Tam zamanında adım at.
Herşey beyaza döndü.
Kendi fikirlerini seslendirdi.
Baskı altında görünüyor.
AUDITORY DIGITAL
Hiç doğru kokular almıyorum.
Bundan hoş bir lezzet aldım
Seni anlıyorum.
Kötü kokular geliyor,bazı şeyler yanlış olmalı
Acı ilaç yutmak gibi
Ne yapacağıma karar verdim.
Yanlış kokular alıyorum.
Tatlı bir kıza benziyor.
Tüm opsiyonlarımı değerlendirmeliyim.
Söylediğin şüpheli kokuyor.
Yaptıkları ağzımda acı bir tat bıraktı.
Bunu yapmayı öğrenmek istiyorum
Hoş kokuyor.
Anne sütü gibi
Düşündüm de doğru söylüyorsun.
Keskin kokuyor ,birşeyler yanlış olmalı
Bu akşam lezzetli bir et yemek istiyorum.
Bunu yapabileceğimi biliyorum.
Yüklemler Göz erişim ipuçları ile birlikte değerlendirildiğinde daha iyi bir tanıma yöntemi oluşturur.
translation by E. MINE BALIK
English version
Karşılaştırmalı Silmeler
Meta Model yüzeysel seviyedeki veya silinerek aktarılan bilgideki kullandığımız dil kalıplarına bakar.
İletişim sırasında bir nesneyi veya bir durumu karşılaştırma yaparken, kullanılan ifadelerde karşılaştırılan nesne bahsedilmez. Bu durum geçersiz karşılaştırma ya da karşılaştırmalı silmeler olarak adlandırılır.
“ İki kat fazla kilo kaybetmek “
tıpkı reklamlarda gördüğümüz gibi. Neyi kıyaslıyorlar?
“ Hava çok sıcak “
Nereyle kıyaslandığında? Sıcaklığı neyle kıyaslıyorlar, Kuzey Kutbuyla mı yoksa Suudi Arabistan Çölleriyle mi?
NLP Pratisyeni bu karşılaştırmalı silmelere aşağıdaki gibi sorularla meydan okuyacaktır:-
“Neye göre iki kat fazla ?”
“Neye göre iki kat hızlı ? “
“Nereyle kıyaslandığında çok sıcak ? “
English version
GENELLENMİŞ İSİMLER
Meta Model yüzeysel seviyedeki veya silinerek aktarılan bilgideki kullandığımız dil kalıplarına bakar.
İnsanlar ifadelerinde belli bir gruba dahil olan her şeyi aynı durumda değerlendirerek genelleme yaparlar.
“Çocuklar yaramazdır.”
“Çukulatalı pastalar şişmanlatır.”
NLP Pratisyeni bu ifadeye ve inanışa , bu ifadeyi ileten kişiye original ifadeye dönüştürecek soruyu sormak suretiyle meydan okur.
“Bütün Çocuklar mı !?“
“Bütün Çukulatalı kekler mi !?“
Bu ifadeyi ileten kişi (danışan) ifadesini ispatlamak üzere kendi anlayış dünyasına, haritasına gidecek, transa yönelik araştırmasını yapacaktır. İfadeleri ile ilgili birtek aksi örnek bulur ise artık bu ifadeyi doğru olarak benimsemeyecektir.
translation by E. MINE BALIK
English version
Nominalisation
Meta Model yüzeysel seviyedeki veya silinerek aktarılan bilgideki kullandığımız dil kalıplarına bakar.
A Nominalisation is a process or state that has been made or spoken as a noun, a real thing.
İsimleştirme bir duyguyu veya durumu sanki bir isim , gerçek bir nesne gibi bahsetme işlemidir.
En tipik isimleştirme işlemi “ sevgi “ ifadesi için olabilir:-
“Kimse beni sevmiyor.“
Sevgi kelimesi tanımlama gerektiren bir ifadedir.Hepimiz sevgi kelimesine farklı anlamlar yükleriz.Açıkça bulmaya ihtiyaç duyduğumuz şey sevgi kelimesindeki anlatmakistedikleri anlamdır.
İsimleştirilmiş bir kelimeyi test etmenin en iyi yolu bu kelimelerin el arabasına veya konteynera koyup koyamadığımızın ölçülmesidir.
“Sevgi” kelimesini el arabasına veya konteynere koyabilirmisiniz? No, bu yüzden ölçekleme yapmamız gerekir “sevgi” ifadesinin gerçek anlamını bulmak için .Aşağıdaki gibi bir soru ile:-
“Sevgi demekle anlatmak istediğin nadir?”
Bu bizim isimleştirdiğimiz kelimeyi tekrar olgu veya durum haline getirmemizi sağlayacaktır.
İsimleştirilen kelimeye örnekler şunlar olabilir:-
“Nefret“, “kıskançlık“, “saygı“, “eğlence“, “ahenk“, “depresyon“, “yorgunluk“
translation by E. MINE BALIK
English version
Evrensel Belirleyiciler
Meta Model yüzeysel seviyedeki veya silinerek aktarılan bilgideki kullandığımız dil kalıplarına bakar.
İnsanlar ifadelerinde çoğunlukla ,benzer gruba dahil olan veya benzer olan nesneleri ve insanları , geneller veya biraraya toplar.
“İnsanların hepsi çay içmeyi sever.” “Hiçkimse beni sevmiyor.”
Hepsi ve hiçkimse kelimeleri tipik Evrensel Belirleyicilerdir öyleki dünyadaki tüm insanların ilgili ifadede belirtilen eylemi yerine getirdiğini varsayar. Açıktırki durum böyle değildir. Tabii ki herkes çay içmeyi sevmeyecektir ve umarım bu dünyada beni seven birileri vardır.
Evrensel Belirleyiciyi soru formu ile kullanarak geri püskürtürüz:-
“Hepsi mi?”
Konuşan kişi Transeğilimli araştırmaya yönelmeli, geçmiş deneyimlerine erişerek, kullandığı original ifadenin doğruluğu ile örnekler bulmak üzere içe dönmelidir. Birkaç sayılabilir örnek bulabilir ama bu arada meydan okunan ifadesinin yanlışlığı ile ilgili kanıtı da bulacaktır.
İnsanların hepsinin çay içmekten hoşlanmadığını farkettiklerinde biz de ifadedeki Kayıp Özneyi arayarak özellikle kimin çay içmeyi sevdiği ile ilgili meydan okumamızı yapabiliriz.
“Özellikle kim çay içmeyi seviyor?“
Tipik Evrensel Belirleyici Kelimeler aşağıda belirtilmiştir:-
Hepsi , her , asla , herzaman , yalnız , herkes , herşey , hiçkimse, vsr.
translation by E. MINE BALIK
English version
Meta Model yüzeysel seviyedeki veya silinerek aktarılan bilgideki kullandığımız dil kalıplarına bakar.
Kullanılan ifadelerde veya anlayışta gönderme yapılan kişi, olay ve nesne kayıptır yada bahsedilmez.
“Bana vurdu.“
Burada vurma eylemini yapan kişi kayıptır.
NLP Pratisyeninin yapması gereken bu ifadeye karşı meydan okuyup eksik olan bilgiyi geri kazanmaktır. Vurma eylemini kim yaptı.
“ Tam olarak kim sana vurdu” “Kim tarafından vuruldu.“
translation by E. MINE BALIK
English version
Meta Modeli
Click on the language pattern for more information.
For a full description of the Meta Model click here.
translation by E. MINE BALIK
İnsanlarla konuşuruz,iletişim kurarken kelimeleri kullanırız, jestler yaparız, beden dilini kullanırız, göz hareketlerini kullanırız, tonlama yaparız , tüm bunlar bizim bilgi toplarken ve aktarırken birbirimizi anlama biçimimizi oluşturur. Bu bütün beden deneyimidir. Düşüncelerimizi ve deneyimlerimizi ifade etmekte dili kullanırız.
NLP_NOW ‘ da bulunan “harita belirttiği alanın ta kendisi değildir” isimli yazı da George Miller’in 7 +/ – 2 bilgi edinme modeli anlayışını gördük ve NLPNOW ‘ da bulunan “Yüzeysel Yapı – Derin Yapı “ isimli yazı da da insan zihninin bilgiyi içeri alırken, düşünce ve deneyimlerimizi iletirken bilgileri sildiğimizi, çarpıttığımızı ve genellediğimizi gördük.
(click to read article)
NLP’ nin kurucuları Richard Bandler ve John Grinder ‘ Milton Ericson ve Virginia Satir ‘ den öğrendikleri ve onları gözlemlemeleri sonucu Meta Modeli oluşturdular ve 1975 yılında “Sihirin Yapısı” adlı kitabı oluşturdular.
Meta Model bize bizim ve diğer insanların anlayış düzeylerindeki kayıpların ve bu kayıp bilgilerin yeniden bulunabilmesi için sorulması gereken soruların yapısı hakkında bilgi verir.
Herhangi birşey gördüğümüzde (G- Görsel V – visual) o anda milyonlarca bilgi parçası bizi bombardıman eder. Bu yazıyı okurken ekran üzerinde veya döküm aldıysanız kağıt üzerinde bir sürü sözcük var. Peki ya şimdi okuduğunuz kelime ya da bir önceki okuduğunuz kelime? Yazının etrafındaki alan? odanın duvarları? zemin, tavan, renkler, masanızın üzerindeki nesneler? Hepsi Şu anda beyniniz tarafından emiliyor. Tabii ki bilinçli olarak farkında olmadan.
Tüm bu farkındalığı siliyorsunuz.
Yine bu yazıyı okurken sesler var.(İ-İşitsel A- auditory) Belki araba sesleri, trafik, mutfaktaki buzdolabının sesi, satin sesi. Tüm bu sesler de farkındalığınızdan silinir. Ancak içsel zihnimiz tarafından emilir.
Kokular da var. (K-Kokusal O – olfactory) odada veya havada. Belki nazik birisi odanızı temizlemiştir. Ya da pişen yemeğin kokusudur. Biri dikkatinizi çekene kadar farkına varmazsınız.
Ağzınızda tat var (T -Tatsal G – gustatory) Ben bahsedene kadar belki farkına varmadınız.
Peki ya yere basan ayaklarınız? (D- Dokunsal K – kinesthetic) Ben bahsedene kadar olmadığını farzettiğiniz bilinçsiz bir histi. Ya kafanızdaki saçlar? Şimdi onların farkında mısınız?
Birçok bilgi ve detayı bir veri girişi sırasında sileriz. Bilinçdışı seviyede emilen bu bilgiler bilinçli seviyede tüketilir.
NLP Pratisyenlerinin işi danışanını ölçekleme yolu ile derin yapıya indirip eksik bilgi ve anlayışı bulmalarını , dünyalarını zenginleştirmelerini ve bu bilgileri kendilerine mal etmelerini sağlamaktır.
Bir kişi veya danışan bir bilgiyi aktardığı zaman hepimiz bilgiyi sileriz.
“Colin kitap okudu.”
Bu cümlede pek çok kayıp bilgi var. Hangi Colin? Kitap nerede okundu? Hangi kitabı okudu? Ne süratte okudu? Fotoğraf (PhotoRead) okuma yöntemini mi kullandı?
Yine NLP practisyenlerinin işi kendimizin veya danışanın söylediğinden en iyi anlayışı bulup geri kazandırmaktır.
Danışan veya biz bu bilgiyi aldığımızda, geçmiş deneyimlerin oluşturduğu hisler, anlayışı kazanmak , söylenen cümlede original formu na göre çarpıtılan bilginin bir patlama halinde anlayışımıza ulaşması için transa yönelik araştırmamızı yapmamız gerekir.
Şimdi şu cümlenin üzerinde duralım:-
“Bana Vurdu.”
Ne anladınız? Bu ifadede anlatılmak isteneni su yüzüne çıkartacaksınız.
İnançları gerçek olarak genelleriz.Bu nedenle bu ifadeyi gerçek olarak algılayacaksınız. Ama öyle değil. Bu ifade de bir dolu kayıp bilgi mevcut.
Ne şiddette vurdu?, Ne ile vurdu?, Nerede vurdu?
Meta Modeli kullanmak suretiyle ölçekleme yaparak, derin yapıya ulaşarak kayıp bilgiyi geri kazanıp, Bütün resmi ve anlayışı elde edebiliriz.
Gelecek yazı Meta Modeldeki dil kalıplarını araştırmak üzerine olacak.
translation by E. MINE BALIK
English version
Zihin Haritaları “Beynin İsviçre Çakısı” olarak da adlandırılır.
Tony Buzan tarafından geliştirilen bu teknik dünya çapında yüzlerce ve binlerce insan ve şirket tarafından kullanılmaktadır. Zihin Haritalarını Çin, Malezya, Sri Lanka, Hindistan, Suudi Arabistan, Türkiye, İtalya ve İngiltere’de başarılı bir biçimde bireylere, gruplara, okullara, üniversitelere ve şirketlere öğretiyorum. HSBC Bankası, Shanghai Airlines, Arrow Weld, Global Communications, Sheffield Üniversitesi, vb gibi kuruluşlar bunlardan bazıları…
Zihin Haritaları yaşamımızın birçok alanında uygulanabilir:-
Kişisel
Aile
Eğitim
İş Hayatı
Profesyonel
Zihin Haritalarını bu kadar güçlü kılan resimler, renkler, hareket, anahtar sözcükler ve birbirini takip eden canlı fikirlerden yararlanarak beyni olması gerektiği gibi, beynin her iki yarısını birden kullanmasıdır.
Beynin sağ ve sol olmak üzere iki yarısı olduğunu düşünürsek, sol beyin mantıksal, matematik beynin olarak bilinir; sağ beyin ise yaratıcı beyindir. Dolayısıyla eğitim geçmişimizi düşündüğümüzde son derece sol beyin ile öğretildiğimizi ve bu şekilde çalıştığımızı fark ederiz. Siyah beyaz, düz bir sıra halinde yazıyoruz. Mantıksal sıraya göre düşünüyoruz.
Beyin kapasitemizin yalnızca yarısını kullanıyoruz, beynimizin sol yarısını.
Zihin Haritalarını kullanmak, beynimizin sağ yarısını, yani rengi, hareketi, yaratıcılığı seven beyni de devreye alarak işleme gücümüzü ikiye katlar.
Zihin Haritalarını kimler kullanıyor?
HSBC Bankası Çin’deki Eğitim Departmanlarında Zihin Haritalarını uyguladı. Tüm kurslar verilmeden önce Zihin Haritaları yapılıyor ve kursların gelişimi Zihin Haritaları ile oluşturuluyor.
İtalyan Devletindeki belirli hizmet bölümleri Zihin Haritalarını kullanarak sahadaki yetkililere istihbarat aktarıyor.
Öğrenciler Zihin Haritalarını ile ders notları alıp bunların üzerinden geçerek daha iyi hatırlıyor. İskoçya’daki bir Tıp Fakültesi, tıp bölümünün tamamının Zihin Haritasını çıkartarak tek bir kitap halinde öğrencilere verdi.
Boeing Uçakları mühendislik manüellerinin 7.5 metre büyüklüğünde bir Zihin Haritasını çıkardı, böylece mühendis ekibi yıllarca sürecek bir çalışmayı birkaç haftada tamamlayarak yaklaşık $11 milyon dolar tasarruf yaptı.
EDS (Electronic Data Systems, Nabisco, vb şirketler personellerinin tek günlük seminerlerde Zihin Haritaları yoluyla dört ila altı kitaplık bilgiyi öğrenmesini sağlıyor.
Reklamlarda, tanıtımlarda ve web sayfalarında da Zihin Haritaları uygulanabilmekte.
Zihin Haritalarını, dakikada 20,000 – 30,000 sözcük çekme yeteneği olan PhotoReading içerisine katarak öğretiyoruz.
Ben Zihin Haritalarını konuşmalarımı, sunumlarımı, kursları hazırlamak için kullanıyorum ve böylece hiçbir noktayı gözden kaçırmıyorum.
Bir günlük Zihin Haritaları kursu size ve şirketinize bu yöntemin arka planını, neden Zihin Haritalarını kullandığımızı örnekle pratik yaparak öğretmektedir.
translation by Asuman Yildirim
